Po 26 miesiącach stałego rozwoju, Projekt Debian z dumą przedstawia nowe stabilne wydanie oznaczone numerem 9 (o nazwie kodowej “Stretch”), które będzie wspierane przez najbliższe 5 lat, dzięki wspólnej pracy Zespołu ds. Bezpieczeństwa oraz Zespołu ds. Długiego Wsparcia.
Debian 9 jest poświęcony pamięci założyciela projektu Iana Murdocka, który odszedł 28 grudnia 2015 r.
W wydaniu “Stretch”, domyślnym wariantem MySQL stała się MariaDB. Zastąpienie pakietów MySQL 5.5 lub 5.6 przez wariant MariaDB 10.1 nastąpi automatycznie w czasie aktualizacji.
Firefox i Thunderbird powróciły do Debiana wraz z wydaniem “Stretch”, zastępując swe pozbawione znaków towarowych wersje pod nazwami Iceweasel i Icedove, obecne w archiwum ponad 10 lat.
Dzięki projektowi powtarzalnych kompilacji, ponad 90% pakietów źródłowych obecnych w Debianie 9 zbuduje pakiety binarne odtwarzalne z dokładnością co do bitu. Jest to ważna funkcja pozwalająca na weryfikację, zabezpieczająca użytkowników przed groźnymi próbami manipulowania kompilatorami i sieciami budującymi pakiety. Przyszłe wydania Debiana będą zawierały narzędzia i metadane, dzięki którym użytkownicy będą w stanie zweryfikować pochodzenie pakietów z archiwum.
Administratorów i użytkowników działających we wrażliwych środowiskach z pewnością ucieszy fakt, że system X do działania nie wymaga już uprawnień“roota”.
Wydanie “Stretch” jest pierwszą wersją Debiana zawierającą “nowoczesną” gałąź GnuPG w pakiecie “gnupg”. Charakteryzuje się ona kryptografią krzywych eliptycznych, lepszymi ustawieniami domyślnymi, zwiększoną modularnością i ulepszoną obsługą kart smartcard. “Klasyczna” gałąź GnuPG jest wciąż dostępna jako gnupg1 dla użytkowników, którzy jej wymagają, lecz została uznana za przestarzałą.
Pakiety debugowania są łatwiejsze do uzyskania i używania w Debianie 9 “Stretch”. Aby automatycznie zapewnić symbole debugowania do wielu pakietów, do źródeł APT-a można dodać nowe repozytorium “dbg-sym”.
Obsługa UEFI (“Unified Extensible Firmware Interface”), którą wprowadzono w wydaniu “Wheezy” znacznie poprawiła się w wersji “Stretch” i obsługuje teraz również instalację 64-bitowego jądra na 32-bitowym UEFI. W obrazach Debiana “live”dodano również opcję rozruchu z UEFI.
To wydanie zawiera liczne aktualizacje pakietów oprogramowania, takich jak:
* Apache 2.4.25
* Asterisk 13.14.1
* Chromium 59.0.3071.86
* Firefox 45.9 (w pakiecie firefox-esr)
* GIMP 2.8.18
* zaktualizowana wersja środowiska graficznego GNOME 3.22
* GNU Compiler Collection 6.3
* GnuPG 2.1
* Golang 1.7
* KDE Frameworks 5.28, KDE Plasma 5.8 i KDE Applications 16.08 oraz komponent PIM w wersji 16.04
* LibreOffice 5.2
* Linux 4.9
* MariaDB 10.1
* MATE 1.16
* OpenJDK 8
* Perl 5.24
* PHP 7.0
* PostgreSQL 9.6
* Python 2.7.13 i 3.5.3
* Ruby 2.3
* Samba 4.5
* systemd 232
* Thunderbird 45.8
* Tomcat 8.5
* Xen Hypervisor
* środowisko graficzne Xfce 4.12
* ponad 51 000 innych gotowych do użycia pakietów oprogramowania, zbudowanych z nieco ponad 25 000 pakietów źródłowych
Z tak szerokim wyborem pakietów oraz zwyczajowym dla siebie szerokim wsparciem dla architektur sprzętowych, Debian po raz kolejny pozostaje wierny swojemu założeniu uniwersalnego systemu operacyjnego. Nadaje się do różnorakich zadań: od systemów biurkowych po netbooki; od serwerów rozwojowych po systemy klastrowe; a także dla serwerów baz danych, WWW i plików. Jednocześnie dodatkowa kontrola jakości — jak na przykład automatyczna instalacja oraz testy aktualizacji dla wszystkich pakietów w archiwum Debiana — zapewnia, że “Stretch” zaspokoi wysokie oczekiwania jakie użytkownicy pokładają w stabilnym wydaniu Debiana.
Łącznie obsługiwane jest dziesięć architektur sprzętowych: 64-bitowe PC / Intel EM64T / x86-64 (amd64), 32-bitowe PC / Intel IA-32 (i386), 64-bitowe little-endian Motorola/IBM PowerPC (ppc64el), 64-bitowe IBM S/390 (s390x) oraz ARM: armel i armhfdo starych i nowych 32-bitowych układów, a także arm64 do architektury 64-bitowej “AArch64” oraz do MIPS: oprócz dwóch 32-bitowych mips (big-endian) imipsel (little-endian), pojawiła się nowa architekturamips64el do 64-bitowego sprzętu little-endian. Obsługę 32-bitowego Motorola/IBM PowerPC (powerpc) usunięto z wydania “Stretch”.
Chcesz wypróbować?
Jeśli jedynie chcesz zobaczyć jak działa Debian 9 “Stretch” bez instalowania na dysku, możesz skorzystać ze specjalnego obrazu, znanego jako“live”, który ładuje i uruchamia kompletny system operacyjny w trybie tylko do odczytu w pamięci komputera. Obrazów “live” można również następnie użyć do instalacji Debiana. Jest on dostępny na płytach CD, kluczach USB oraz do uruchomienia przez sieć. Początkowo obrazy dostępne są tylko dla architektur amd64 i i386. Więcej informacji znaleźć można w sekcji obrazów “live” na stronie Debiana.
Jeśli jednak chcesz od razu zainstalować system, do wyboru masz różne nośniki, takie jak płyty Blu-ray, DVD i CD oraz obrazy dla pamięci USB i do uruchomienia przez sieć. Z tych obrazów można zainstalować k